Sepuku popełniane przez samurajów

Obrzęd seppuku jest nierozerwalnie związany z kodeksem bushido. Pojawił się wśród japońskich wojowników w okresie rozwoju feudalizmu. Samobójstwo metodą seppuku popełniali samuraje oraz przedstawiciele wyższych warstw społeczeństwa, gdy ponieśli uszczerbek na honorze, postąpili niegodnie, zhańbili imię wojownika. W czasach późniejszych, w okresie Edo, obrzęd stanowił niekiedy karę za popełnione przestępstwo. Seppuku było przywilejem samurajów, wypełniając obrzęd demonstrowali siłę ducha, samokontrolę, wytrzymałość oraz pogardę dla śmierci. Ten niezwykle bolesny sposób samobójstwa wymagał od wojownika wyjątkowego męstwa, dlatego też samuraje, jako najśmielsi członkowie japońskiego społeczeństwa szczególnie go sobie upodobali.

Seppuku znaczy dosłownie „rozciąć brzuch”. Japończycy wierni nauce zen wierzyli, że centralnym punktem ciała ludzkiego i siedliskiem życia jest jama brzuszna. Otwarcie jej metodą seppuku oznacza niejako odsłonięcie własnych, szczerych i prawdziwych uczuć oraz stanowi dowód czystych intencji i zamiarów. Według pojęć samurajów „seppuku jest ostatecznym usprawiedliwieniem się wobec nieba i ludzi”, przez co posiada znacznie głębsze, symboliczne znaczenie niż zwykłe samobójstwo. Japończycy przejęli obrzęd seppuku prawdopodobnie od Ajnów. Samobójstwa metodą seppuku rozpowszechniły się wśród samurajów dopiero pod koniec XII wieku, podczas walk o władzę między rodami Taira i Minamoto. Wojownicy popełniali rytualne samobójstwo najczęściej po to, by uniknąć niewoli. Często zdarzało się również, że seppuku dokonywano po śmierci pana - taki obrzęd nazywano oibara albo tsuifuku. W dawnej Japonii możni ludzie byli często chowani wraz ze swymi sługami. Później cesarz Suinin, rządzący na początku naszej ery zabronił tego zwyczaju, jednak obyczaj przetrwał i w czasach feudalnych przyjął postać samobójstwa przez seppuku na grobie pana. Według zasad bushido samuraje poświęcali się służbie tylko jednemu panu, dlatego też często miały miejsce przypadki oibara. Niekiedy seppuku po śmierci feudała popełniali nawet sami daimyo. W czasach, gdy Japonią wstrząsały wojny domowe, seppuku przybierało wśród samurajów charakter masowy. Rytualne samobójstwo popełniali zwłaszcza w obliczu klęski, by uniknąć niewoli. Jednym z najbardziej znanych przykładów jest seppuku Kusonoki Masashige. Po przegranej bitwie dopełnił obrzędu wraz z grupą sześćdziesięciu towarzyszy.

Zwykle, po rozcięciu jamy brzusznej wojownik przecinał sobie gardło, by skrócić w ten sposób cierpienie. Zdarzało się, że samuraje, a nawet sami wodzowie przed popełnieniem seppuku zniekształcali sobie twarz, aby w ten sposób uniemożliwić wrogom wykorzystanie ich głów jako dowodów dzielności i męstwa.

Kolejnym, częstym powodem seppuku była chęć uprzedzenia zagrażającej ze strony feudała lub shoguna kary za niegodny samuraja czyn, zaniedbanie bądź niewykonanie rozkazu. W takich przypadkach rytualne samobójstwo popełniano z własnej woli lub w wyniku decyzji krewnych. Niekiedy seppuku bywało również wyrazem protestu przeciw niesprawiedliwości, sposobem na ocalenie honoru czy ofiarą dla idei. Można zatem stwierdzić, że seppuku stanowiło właściwie uniwersalne wyjście z każdej trudnej sytuacji, w jakiej znalazł się samuraj. W czasach feudalnych samobójstwo przez rozcięcie brzucha stało się wyjątkowo popularne wśród wojowników i przekształciło się niemal w kult seppuku. Samuraje niekiedy dokonywali obrzędu nawet z najbardziej błahych przyczyn. Seppuku popełniano na wiele sposobów, zależało to od metody wypracowanej przez rozmaite szkoły. Samuraj przebijając ostrzem jamę brzuszną powinien był rozciąć ją tak, żeby otaczający go ludzie mogli zobaczyć jego wnętrzności, „czystość myśli” wojownika. Brzuch rozcinano dwukrotnie, najpierw poziomo, od lewego boku ku prawemu, a potem pionowo - od przepony do pępka. Po zadaniu sobie tak strasznej rany, niemożliwością było pozostać przy życiu. Istniał również sposób, wymagający przecięcia jamy brzusznej w kształcie litery X. Jako pierwsze wykonywano cięcie od lewego podżebrza w prawo ku dołowi. Samuraj wykonywał to cięcie w pełnej świadomości, gdy miał jeszcze dość sił do tej operacji. Drugiego cięcia dokonywał już w warunkach wielkiej utraty krwi, kiedy silny ból odbierał świadomość. Cięcie to było skierowane od lewej dolnej części brzucha ku górze, tak aby łatwo było je wykonać prawą ręką. Oprócz przecinania na krzyż stosowano także inne sposoby. Najbardziej znane było rozcinanie brzucha na ukos - z lewa na prawo i ku górze, z małym dodatkowym obrotem w lewo, ku górze. Czasami wykonywano także dwa cięcia, tworzące kąt prosty. W okresie późniejszym rytuał seppuku uległ uproszczeniu - wystarczyło wykonać niewielkie cięcie lub wbić mały samurajski miecz w brzuch, wykorzystując wagę swego ciała. Sposób wykonania seppuku zależał w głównej mierze od samuraja, jego samokontroli i wytrzymałości. W wyjątkowych wypadkach zdarzało się, że seppuku dokonywano nie tradycyjnym, stalowym, lecz bambusowym mieczem. Było to zdecydowanie trudniejsze, wymagało niebywałej wytrzymałości i męstwa oraz dodawało chwały imieniu samuraja.

Zazwyczaj seppuku popełniano w pozycji siedzącej (kolana dotykały podłogi, a tułów opierał się na piętach), odzież z górnej części ciała zsuwano na kolana, aby uniemożliwić upadek ciała na wznak, co było hańbą dla samuraja. Niekiedy seppuku dokonywano w pozycji stojącej, taki sposób nosi nazwę tachibara. Zwykle jamę brzuszną rozcinano specjalnym sztyletem do seppuku - kusungobu (o długości ok. 25 cm), lub za pomocą wakizashi. W skrajnych wypadkach używano także dużego miecza, który dla ułatwienia obrzędu chwytano dłonią za owinięte tkaniną ostrze. Reguły seppuku nakazywały samurajowi obserwować ostrze - zbyt głębokie cięcie mogło naruszyć kręgosłup, co uniemożliwiało kontynuowanie obrzędu, natomiast zbyt powierzchowne nie mogło być cięciem śmiertelnym.

Samuraje uczyli się wykonywać seppuku już od dzieciństwa. Młodzi chłopcy, szkoleni przez doświadczonych nauczycieli dowiadywali się jak w odpowiedni sposób dokonać obrzędu. Także kobiety uczono, jak popełnić seppuku. Jednak w odróżnieniu od mężczyzn, żony samurajów nie rozcinały jamy brzusznej, lecz gardło, bądź wbijały sobie sztylet w serce. Kobiety używały specjalnego sztyletu - kaiken, lub krótkiego miecza. Według kodeksu bushido, żony samurajów musiały umieć przeciąć sobie arterię szyjną oraz związać kolana przed śmiercią, aby po wykonaniu seppuku ciało pozostało w stosownej dla kobiety pozycji. Częstymi powodami samobójstw były zazwyczaj: śmierć męża, nieszczęśliwa miłość lub złamanie obietnicy.

Niewątpliwe rytuał towarzyszący seppuku był wyjątkowo skomplikowany. Przy każdym oficjalnym obrzędzie musiała być obecna osoba zwana kaishaku (kaishakunin) - pomocnik, którego główne zadanie stanowiło ścięcie głowy samobójcy. Funkcję tę wprowadzono, gdyż zdarzało się, że po wykonaniu seppuku samuraje tracili nad sobą kontrolę i okazywali cierpienie, przez co umierali w niegodny sposób. W czasach shogunatu Tokugawa ogłoszono, że samobójstwo metodą seppuku jest zaszczytną śmiercią wyłącznie dla przedstawicieli uprzywilejowanych stanów. Określono także dokładną kolejność ceremoniału. Gdy samuraj decydował się popełnić seppuku, aby uprzedzić karę, jego rodzinie nie odbierano majątku ani dochodów, a on sam zasługiwał na honorowy pogrzeb. Inaczej było gdy seppuku jako kara za przestępstwo zostało wymierzone przez władze - wówczas konfiskowano cały majątek.

Zgodnie z kodeksem seppuku, przed ceremonią wyznaczano osoby odpowiedzialne za dokonanie obrzędu, oraz miejsce samobójstwa. Osoby wyższej rangi dokonywały seppuku w pałacu, natomiast samuraje niższej rangi w ogrodzie siedziby księcia. Niekiedy seppuku miało też miejsce w świątyni - kiedy rozkaz popełnienia samobójstwa zastawał skazańca w podróży. Gdy obrzęd odbywał się w ogrodzie, przygotowywano specjalny parawan, którym odgradzano przestrzeń (około 12 metrów kwadratowych), na której samuraj dokonywał seppuku. W parawanie pozostawiano dwa wejścia: północne - umbammon oraz południowe - tzw. „wieczne drzwi”. Zarówno ziemię wewnątrz parawanu jaki i sam parawan wyścielano białymi płachtami (kolor biały uważano w Japonii za żałobny). Na biało dekorowano również dom skazańca. Przed ceremonią samuraj wybierał osobę mającą pełnić funkcję kaishaku. Zazwyczaj był to najlepszy przyjaciel, uczeń bądź krewny skazanego. Funkcja kaishaku stanowiła wielki zaszczyt dla samuraja, gdyż mógł ją pełnić jedynie wojownik, który po mistrzowsku władał mieczem. Jego podstawowym obowiązkiem było odcięcie głowy skazanego, który nie był w stanie doprowadzić obrzędu seppuku do końca. Zazwyczaj kaishaku nie używał podczas ceremonii własnego miecza, gdyż w przypadku nieudanego cięcia mógł złożyć winę na miecz. Z reguły, oprócz kaishaku pomagało skazanemu jeszcze dwóch ludzi. Pierwszy podawał na białej tacy mały miecz, służący do seppuku, a drugi po dokonaniu obrzędu przedstawiał świadkom odciętą głowę samobójcy.

Podczas ceremonii seppuku obecne były zwykle następujące osoby: dwaj lub trzej główni doradcy daimyo (karo), dwaj lub trzej radcy drugiego stopnia (yonin), dwaj lub trzej urzędnicy IV stopnia (monogashira), zarządzający dworem (rusui lub rusuban), sześciu sług V i VI rangi oraz czterech samurajów niższej rangi, którzy porządkowali miejsce obrzędu oraz zajmowali się pogrzebem. W ceremonii brali udział urzędowi kontrolerzy, którzy przedstawiali skazanemu wyrok, zaświadczali o jego śmierci oraz czuwali nad właściwym przebiegiem rytuału. Gdy miejsce seppuku było gotowe, skazanemu odczytywano wyrok, a następnie odprowadzano na miejsce obrzędu. Osądzony wchodził do ogrodzonej przestrzeni przez północne wejście, zajmował wyznaczone miejsce, siadając twarzą ku północy. Czasami, gdy miejsce seppuku było odpowiednio usytuowane, zwracano się również ku zachodowi. Kaishaku wraz z pomocnikami wchodził przez południowe wejście i stawał z tyłu, po lewej stronie skazanego. Jeden z pomocników podawał osądzonemu miecz, którym ten z godnością i bez pośpiechu dokonywał cięcia w poprzek jamy brzusznej. Kaishaku uważnie obserwował przebieg seppuku i w odpowiednim momencie zadawał śmiertelny cios. Ważnym było, aby nie przeoczyć chwili, w której należało oddzielić głowę od reszty tułowia, ponieważ niezwykle trudno było odciąć głowę osobie, która utraciła kontrolę nad całym ciałem. Kaishaku musiał zadać umierającemu cios w taki sposób, aby oddzielona od tułowia głowa pozostała zawieszona na skórze szyi i nie potoczyła się po ziemi. Po zakończonym obrzędzie jeden z pomocników lub kaishaku unosił odciętą głowę, trzymając ją za pęk włosów i pokazywał świadkowi. Następnie samuraje niższej rangi przesłaniali ciało białymi parawanami, a po upływie pewnego czasu porządkowali miejsce obrzędu.

W historii Japonii znanych jest wiele niezwykłych przykładów seppuku, świadczących o wyjątkowej samokontroli, wytrzymałości i opanowaniu osób dokonujących rytualnego samobójstwa. W okresie Sengoku, pewien siedmioletni syn samuraja popełnił seppuku na oczach najemnych morderców, którzy zostali wysłani do jego ojca i przez pomyłkę zabili innego człowieka. Po znalezieniu zwłok młody samuraj, udając rozpacz, popełnił seppuku, pragnąc w ten sposób wprowadzić w błąd zabójców. Mordercy, widząc czyn chłopca, odeszli w spokoju, przekonani o wykonaniu swojej misji.

Za czasów Tokugawy Ieyasu bracia Sakon, Naiki oraz Hachimaro postanowili zemścić się na shogunie za niesprawiedliwość wyrządzoną ich ojcu. Zamach na Ieyasu zakończył się jednak niepowodzeniem, a bracia zostali skazani na seppuku. Wyrok dotyczył również najmłodszego, ośmioletniego Hachimaro. Podczas rytuału chłopiec usiadł obok braci i dokładnie obserwował ceremonię. Po dokonaniu obrzędu przez Sakon i Naiki, seppuku popełnił również młody Hachimaro. Wykonał wszystkie czynności z zimną krwią, nie przynosząc hańby swemu klanowi.

Jednym z najbardziej znanych przypadków seppuku w czasach współczesnych była historia Yukio Mishimy. Jego prawdziwe nazwisko brzmiało jednak Kimitake Hiraoka. Rodzinę Yukio łączyło pokrewieństwo ze słynnym klanem Tokugawa. 25 listopada 1970 roku Mishima, wraz z czterema członkami założonego przez siebie stowarzyszenia militarnego Tatenokai, zaatakował bazę wojskową Ichigaya. Była to główna siedziba japońskich sił zbrojnych. Mishima zabarykadował się z komendantem bazy, generałem Mashitą. Po pewnym czasie wyszedł na balkon, z którego wygłosił do zgromadzonych przed nim żołnierzy przemówienie. Mishima postulował zamach stanu i przywrócenie cesarzowi realnej władzy w Japonii. Nie widząc jednak szans na realizację swoich zamierzeń popełnił seppuku. Był to jeden z najbardziej wstrząsających gestów w historii nowożytnej Japonii.

.

Zaraz zaraz... ja slyszalem ze samurajowie w plci meskiej robial harakiri a kobiety sepuku ;p

niee samurajowie robili sepuku, wpisz se w google Wink

sepuku a się dowiesz że nie robili serka kiri ^^