Cytaty samurajów

SUN TZU - "Sztuka Wojny"

"Jeśli znasz siebie i swego wroga, przetrwasz pomyślnie sto bitew. Jeśli nie poznasz swego wroga, lecz poznasz siebie, jedną bitwę wygrasz, a drugą przegrasz. Jeśli nie znasz ni siebie, ni wroga, każda potyczka będzie dla Ciebie zagrożeniem."

"Działaj po rozważeniu sytuacji. Ten, kto jako pierwszy zrozumie znaczenie odległości, zwycięży - taka jest zasada zbrojnej walki."

"Zauważenie zwycięstwa, gdy jest ono widoczne dla wszystkich, to nie sztuka. Podniesienie włosa nie wymaga wiele siły, dostrzeżenie Słońca i Księżyca nie wymaga ostrego wzroku, zaś usłyszenie pioruna nie wymaga czujnego słuchu."

"Zwyciężają ci, którzy wiedzą, kiedy walczyć, a kiedy nie."

"Otoczony, obmyślaj plany. Zagrożony śmiercią, walcz."

"W dawnych czasach zręczni wojownicy najpierw czynili się niezwyciężonymi, a potem szukali słabości swoich przeciwników."

"Bądź nadzwyczaj drobiazgowy, aż do sztywnej formalności. Bądź niezwykle tajemniczy, aż staniesz się niezgłębiony. W taki sposób możesz stać się panem losu swego przeciwnika."

"Działania wojskowe są ważne dla narodu - stanowią podstawę śmierci i życia, sposób przeżycia i zniszczenia, ich przestudiowanie jest zatem niezbędne."

"Dobra armia powinna przypominać zwinnego węża, który uderza ogonem, gdy zaatakowano jego głowę, głową - gdy zaatakowano ogon, oraz zarówno głową, jak i ogonem, gdy uderzono go w środek. Czy armia może być zwinna jak wąż? Może. Nawet ludzie, którzy się nie lubią, pomagają sobie w kłopotach, gdy płyną na tej samej łodzi."

"Przeto winno się atakować bez szukania chwały, wycofywać bez unikania niesławy, jedynie chronić ludzi z korzyścią także dla władcy, pełniąc w ten sposób zaszczytną służbę dla kraju."

"W obliczu zagłady twoi żołnierze przetrwają; w obliczu śmiertelnego zagrożenia - przeżyją. Gdy ludzie znajdą się w niebezpieczeństwie, będą w stanie walczyć o zwycięstwo."

"Porządek dla powstrzymania wichrzycieli, spokój dla uciszenia zgiełkliwych - oto panowanie nad sercem."

"Droga oznacza sprawienie, by ludzie mieli ten sam cel, co ich przywódca, aby dzielili z nim własne życie i własną śmierć, nie bojąc się niebezpieczeństw."

"Gdy masz atakować blisko, przygotowuj się tak, jakby czekała cię długa droga; gdy chcesz atakować daleko, czyń tak, jakbyś wybierał się jedynie w krótką podróż. Zwab wroga nadzieją korzyści i pokonaj go przez zaskoczenie."

"Gdy prędkość rwącego nurtu staje się tak wielka, iż woda może przenosić kamienie, widać siłę impetu. Gdy szybkość lotu sokoła jest taka, że może on uderzyć i zabić ofiarę, widać potęgę dokładności. Podobnie jest z dobrymi wojownikami."

"Użyj skromności, by wzbudzić we wrogach pychę. Zmęcz ich wymykaniem się. Wywołaj wśród nich rozłam. Gdy będą nieprzygotowani, zaatakuj i bądź tam, gdzie cię nie oczekują."

"Gdy chcesz atakować armię, oblegać miasto lub zabić kogoś, musisz najpierw zdobyć wiedzę o broniących generałach, ich gościach, strażnikach ich bram i ich sługach. Niech zajmą się tym twoi szpiedzy."

"Generał zmienia swe działania i modyfikuje swe plany, aby inni nie mogli się ich domyślić. Zmienia swoją postawę i porusza się okrężnymi drogami, aby inni nie mogli przewidywać jego ruchów."

"Gdy reguły prowadzenia wojny pozwalają przewidzieć pewne zwycięstwo, przystąpienie do walki jest bez wątpienia właściwe, nawet jeśli władca nie życzy sobie żadnej bitwy. Jeśli reguły wojny przepowiadają porażkę, właściwe jest powstrzymać się od walki, nawet jeśli władca pragnie wojny."

"Człowiek bez strategii, który lekceważy sobie przeciwnika, nieuchronnie skończy jako jeniec."

"Ludzie, którzy przychodzą po pokój bez zawierania traktatu, spiskują."

"Ludzie, którzy mówią pokorne słowa, nasilając przygotowania do wojny, mają zamiar zaatakować. Ludzie, którzy mówią pewnie i posuwają się agresywnie naprzód, mają zamiar się cofać."

"Gdy teren obfituje w nieprzebyte parowy, kotliny, miejsca zamknięte, pułapki i rozpadliny, należy szybko opuścić tę okolicę nie zbliżając się do przeszkód. Sam zawsze trzymam się z dala od nich, tak by mój wróg musiał się do nich zbliżyć. Staję twarzą do przeszkód, by wróg musiał odwrócić się do nich plecami."

"Ci, którzy pierwsi staną na polu bitwy i oczekują wroga, są wypoczęci. Ci, którzy przybywają na pole ostatni i od razu przystępują do walki, są wyczerpani. Dlatego mądry wojownik sprawia, by wróg przyszedł do niego, natomiast sam nie udaje się do innych."

"Dowodzenie to kwestia inteligencji, wiarygodności, sprawiedliwości, odwagi i autorytetu."

”Jeśli nie znasz planów swoich rywali, nie stworzysz dobrych przymierzy."

"Traktuj swoich żołnierzy jak ukochane dzieci, a z chęcią zginą wraz z Tobą. Lecz jeśli staniesz się dla nich tak łagodny, że nie będziesz w stanie wysłać ich do bitwy, tak dobry, że nie będziesz w stanie nimi dowodzić, tak niepewny, że nie zdołasz zaprowadzić porządku, staną się bezużyteczni, jak rozpuszczone dzieci."

"Znajomość przyszłości nie może być uzyskana od duchów, z astrologii ani obliczeń. Trzeba ją uzyskać od ludzi, którzy znają stan sił wroga."

"Istnieje pięć rodzajów szpiegów: szpieg miejscowy, szpieg wewnętrzny, szpieg podwójny, szpieg martwy i szpieg żywy. Szpieg miejscowy jest zatrudniany spośród mieszkańców danego miejsca. Szpieg wewnętrzny wywodzi się z nieprzyjacielskich oficerów. Szpieg podwójny to przekupiony szpieg wroga. Szpieg martwy podaje przeciwnikowi nieprawdziwe informacje. Szpieg żywy wraca do swego pracodawcy, by przekazać mu informacje."

"Z tego powodu żadnego żołnierza nie traktuje się tak dobrze, jak szpiega, żaden nie otrzymuje nagród równie bogatych, jak szpiedzy, i żadna sprawa nie jest otoczona taką tajemnicą, jak praca szpiegów."

"Armia zginie, jeśli nie ma zaopatrzenia, jeśli nie ma żywności i jeśli nie ma pieniędzy."

"Dobry wojownik staje tam, gdzie nie będzie można go pokonać, i nie przeoczy żadnej słabości przeciwnika."

"Nie ma nic trudniejszego niż walka zbrojna."

"W czasach niedostatku broń się, atakuj w czasach obfitości."

"Unikanie walki z uporządkowanymi szeregami wroga i zaniechanie atakowania wielkich formacji to sztuka adaptacji. Zasadą działań wojskowych jest nie stawać twarzą do wysokiego wzgórza i nie stawiać czoła tym, którzy wysokie wzgórze mają za plecami."

"Gdy nieprzyjaciel da ci okazję przerwania szeregów, korzystaj z tego natychmiast. Daj im, o co się prosili i starannie przewiduj ich posunięcia. Utrzymuj dyscyplinę w swych szeregach i przystosuj własne postępowanie do działań wroga, by wpłynąć na wynik wojny. Najpierw powinieneś być jak nadobna dziewica, przed którą wróg otworzy drzwi, a potem jak wypuszczony z klatki królik, którego wróg nie może wyrzucić."

"Gdy generał nie potrafi ocenić sił przeciwnika, atakuje wroga górującego liczebnie lub silniejszego oraz nie pojmuje wartości bojowych własnych ludzi, wtedy przegrywa."

"W wyrównanym terenie zajmuj pozycje zapewniające łatwość manewru, utrzymując wyższe obszary z prawej strony tyłów, niższe - przed sobą, a najwyższe - za sobą."

"Zwycięski generał prowadzi swych ludzi do bitwy, jakby kierował wielką powódź do głębokiego wąwozu. Wszystko jest sprawą formacji."

"Uwieńczeniem formowania armii jest osiągnięcie braku formy. Gdy nie ma formy, szpiedzy niczego nie wyszpiegują, a wróg nie ułoży swej strategii."

"Ci, którzy prowadzą armię umiejętnie, nie zrywają żołnierzy dwukrotnie i nie szukają dla niej żywności trzykrotnie."

"Poprowadzenie żołnierzy do walki tak, by działała siła ich rozpędu, jest jak staczanie z góry głazów lub pni. Gdy żołnierze są umiejętnie prowadzeni do bitwy, ich rozpęd jest niczym impet spadających głazów. Oto jest siła."

"Rosną w siłę ci, którzy czekają na wroga ciągnącego z daleka, wypoczęci oczekują zmęczonych, najedzeni oczekują głodnych."

"Teren należy oceniać pod względem odległości, łatwości lub trudności przebycia, rozmiaru i bezpieczeństwa."

"Zwycięska armia najpierw wygrywa, a potem dąży do walki. Pokonana armia najpierw walczy, a potem dąży do zwycięstwa."

"Mądry generał usiłuje wyżywić swoich ludzi z ziemi nieprzyjaciela.. Każdy buszel jedzenia odebranego wrogowi wart jest dwudziestu przyniesionych z domu."

"Ci, którzy potrafią postępować niekonwencjonalnie, są nieskończeni niczym niebo i ziemia, niewyczerpani niczym wielkie rzeki. Gdy nadchodzi ich koniec, zaczynają się znowu, jak dni i miesiące. Umierają i rodzą się na nowo, niczym cztery pory roku."

”Są drogi, którymi nie należy podążać, armie, których nie należy atakować, fortece, których nie należy oblegać, terytoria, o które nie należy walczyć, zarządzenia, których nie należy wykonywać."

"Na wojnie chodzi o zwycięstwo, nie o upór."

"Gdy znasz niebo i ziemię, zwycięstwo jest niewyczerpane."

"Walcz zbiegając ze wzgórza, a nie wspinając się na nie."

MIYAMOTO MUSASHI - "Księga Pięciu Kręgów"

Księga Ziemi:

"Jest miejsce i czas dla użycia broni."

"Mówiąc ogólnie, Droga wojownika oznacza rozważną akceptację śmierci."

"[Strzelba] jest najlepszą bronią na polu walki, nim zderzą się szeregi, lecz gdy miecze zostaną skrzyżowane, staje się bezużyteczna."

"Dzięki zwycięstwu zyskanemu przez skrzyżowanie pojedynczych mieczy lub stoczenie bitwy z licznymi siłami możemy zyskać siłę tak dla siebie, jak i dla naszego władcy. Oto jest cnota strategii."

"Łuk ma duży wpływ taktyczny na rozpoczęcie bitwy, zwłaszcza podczas walki na mokradłach, gdy można szybko ostrzeliwać wroga zza włóczników."

"Opanowanie długiego miecza wymaga władania światem i sobą, jako że długi miecz jest podstawą wszelkiej strategii. Jeśli człowiek nauczy się władać długim mieczem, sam jeden będzie mógł pobić dziesięciu przeciwników. Tak jak jeden może pobić dziesięciu, tak setka pobije tysiąc, a jeden tysiąc - dziesięć tysięcy. W mojej strategii jeden człowiek znaczy tyle samo co dziesięć tysięcy, zatem ta strategia opiera się na kunszcie wojownika."

Księga Wody:

"Dzień dzisiejszy jest Twoim zwycięstwem nad Tobą wczorajszym; dzień jutrzejszy będzie Twoim zwycięstwem nad gorszymi ludźmi."

"W każdej strategii konieczne jest utrzymywanie gotowości bojowej w życiu codziennym i uczynienie swej codziennej postawy gotowością bojową."

Księga Wiatru:

"Wycięcie wroga w pień to droga strategii i nie ma potrzeby, aby ją długo i mądrze rozważać."

Księga Ognia:

"Prędkość nie jest częścią prawdziwej Drogi strategii. Prędkość sprawia, iż rzeczy wydają się szybkie lub wolne, zależnie od tego, czy są zgodne z rytmem. Niezależnie od swej Drogi, mistrz strategii nie wydaje się szybki."

"Atakuj bez ostrzeżenia, gdy wróg się tego nie spodziewa, wykorzystuj swoją przewagę, gdy jeszcze trapi go niezdecydowanie, i w końcu, przejmując prowadzenie, pokonaj go."

RÓŻNE

"Drogą wojownika jest śmierć. Oznacza to wybieranie śmierci, gdy tylko istnieje wybór między życiem a śmiercią. Ni mniej, ni więcej. Oznacza to dostrzeganie wewnętrznej istoty rzeczy."

- Yamamoto Tsunenori, Ha Gakure

"Nieporuszony niczym góra, niepowstrzymany niczym ogień, spokojny niczym las, zwinny niczym wiatr. Na niebie i na ziemi tylko mnie należy się podziw."

- motto na sztandarze Takedy Shingena

"Nie ma możliwości, by prawdziwy samuraj przystępując do walki zapomniał o żonie i rodzinie, ponieważ prawdziwy samuraj nigdy o nich nie myśli!"

- uwaga przypisywana jednemu z członków świty Takedy Shingena

"I. Wszyscy mężczyźni zamieszkali w tym dystrykcie, włącznie z tymi, którzy należą do klasy samurajów, mają przyjść i zarejestrować się 20 dnia bieżącego miesiąca. Mają przynieść ze sobą strzelbę, włócznię lub innego rodzaju broń, jeśli taką posiadają, bez obawy, że przysporzą sobie kłopotów."

"II. Jeśli po tym dniu wyjdzie na jaw, że choć jeden mężczyzna w dystrykcie ukrył się i nie zgłosił na to wezwanie, zostanie on ścięty, niezależnie od tego, czy jest rządcą dystryktu, czy chłopem."

"III. Nakazuje się przybyć wszystkim mężczyznom w wieku od 15 do 70 lat; dotyczy to nawet małpich treserów."

- rozkazy werbunkowe Hojo Ujimasu